Tijdens je zwangerschap, met name in het derde trimester, kan het zijn dat je lichaam meer vocht vasthoudt dan normaal. Dat noemen we oedeem. Zo kan het zijn dat je enkels, je vingers en in sommige gevallen zelfs je gezicht dikker kunnen worden. Leuk is anders, maar je lichaam heeft er een goede reden voor. In principe kan het totaal geen kwaad, mits je geen last hebt van een hoge bloeddruk. Waarom die combinatie gevaarlijk kan zijn, lees je verderop in deze blog.
Wat is oedeem?
Oedeem is het vasthouden van vocht op plekken waar je lichaam dat normaal niet doet. Tijdens je zwangerschap kan je lichaam wel twee tot drie liter vocht extra vasthouden. En met een goede reden! Want al dat extra vocht is nodig zodat de weefsels kunnen rekken en verslappen voor de bevalling. Al die liters kunnen zich gaan ophopen op verschillende plekken in je lichaam. Door de zwaartekracht zal je als eerst last krijgen van gezwollen enkels en voeten. Maar ook je handen, armen en gezicht kunnen vocht vasthouden. Die kilootjes kunnen er ook nog wel bij (not)! Maar wees gerust, deze verdwijnen gewoon weer na de zwangerschap.
Twijfel of je last heb van oedeem? Probeer dan dit eens: druk met je vinger op een zwelling en kijk of er een putje in de huid blijft staan. Als dat het geval is, heb je waarschijnlijk last van een vochtophoping. Vaak ervaar je een gespannen gevoel op de plek van de zwelling en in sommige gevallen kunnen je gewrichten pijn gaan doen (Voedingscentrum).
Last van tintelende of ‘dove’ vingers? Het kan zijn dat je dan last hebt van het carpaletunnelsyndroom. Daarover lees je alles in deze blog.
Wat kan je doen tegen oedeem?
Helemaal verdwijnen doet het waarschijnlijk niet, maar we hebben een paar tips voor je om de eventuele lasten te verlichten:
Drink voldoende – plassen helpt bij het afvoeren van het teveel aan vocht in je lichaam. Zorg dat je minimaal 2 liter – het liefst water of thee – per dag drinkt.
Eet weinig zout – zout houdt vocht vast, dus probeer er zo min mogelijk van binnen te krijgen om oedeem te voorkomen of verminderen.
Doe je benen omhoog als je zit – wees de zwaartekracht de baas en help het vocht een handje door je benen omhoog te houden. Het vocht kan dan makkelijker zijn weg naar boven vinden.
Bewegen – zorg ervoor dat je voldoende beweegt. Beweging zorgt voor een betere doorbloeding waardoor het vocht beter afgevoerd kan worden.
Massage – masseer (of nog beter: laat je masseren) het vocht uit je gezwollen voeten en enkels (Gezondheidsplein).
Kan oedeem kwaad?
In principe niet, zolang je bloeddruk normaal blijft. Als je een verhoogde bloeddruk hebt, kan dat in combinatie met oedeem wijzen op een zwangerschapsvergiftiging. Neem in dat geval contact op met je verloskundige. Bij twijfel, altijd bellen. Een zwangerschapsvergiftiging kan namelijk schadelijk zijn voor zowel de baby als jijzelf. Dus better safe than sorry (Zwangeren Portaal)!
Bronnen:
Redactie Gezondheidsplein. (2020, 7 augustus). Oedeem. Geraadpleegd van https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/oedeem/item32118
Voedingscentrum. (z.d.). Ik ben zwanger en houd veel vocht vast. Wat kan ik doen? Geraadpleegd van https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/zwanger-en-baby/ik-ben-zwanger-en-houd-veel-vocht-vast-wat-kan-ik-doen-.aspx
Zwangeren Portaal. (2019, 22 september). Zwangerschapsvergiftiging. Geraadpleegd van https://www.zwangerenportaal.nl/zwanger/kwaaltjes-en-klachten/zwangerschapsvergiftiging